De kop van deze column heb ik uit een bericht in een folder van de gemeente Ede die ik onlangs in de brievenbus aantrof. In het bericht waarschuwt de gemeente voor mensen die helaas ook nu misbruik maken van de situatie. ‘Nepnieuws verspreidt zich snel, zeker via internet,’ lees ik.
In de brievenbus vind ik naast de folder van de gemeente een exemplaar van de Lunterse krant. Ook hierin bevindt zich een Corona waarschuwing. Onder de kop ‘Het Coronavirus en de Bijbel’ waarschuwt een Lunterse evangelisatie organisatie ons ervoor dat de rampen en ziekten die nog gaan komen, vele malen erger zullen zijn dan het coronavirus. Dat die aankondiging angst geeft bij de mensen begrijpt deze stichting gelukkig, maar ik vermoed dat dat ook de bedoeling was om zo hun oplossing aan te prijzen. Zou de waarschuwing van de gemeente Ede voor nepnieuws en misbruik maken van de situatie ook op deze Lunterse bangmakerij slaan, vraag ik mij af.
Ook in Amsterdam leidde het coronavirus tot religieuze dadendrang. Omdat moskeebezoek niet meer mogelijk is door de coronamaatregelen wilde een Amsterdamse moskee de oproepen tot gebed vijf keer per dag door de buurt laten schallen. Dat kon dan al om 6.00 uur beginnen. Functioneel wellicht voor mensen die willen bidden, maar die kunnen ook de wekker zetten lijkt me.
Een andere vorm van misbruik van het coronavirus gebeurt door bedrijven die overheidssteun ontvangen en tegelijkertijd personeel ontslaan. Of door bedrijven die nooit belasting betalen en nu wel voor steun hun hand bij de overheid ophouden. Of bedrijven die hun personeel geen salaris uitbetalen, maar wel dividend aan hun aandeelhouders uitkeren. In de Verenigde Staten maken ze zich kwaad op Philips dat de prijs voor beademingsapparaten met 400% verhoogde. Bont maakte ook de plastic industrie het door de Amerikaanse overheid te vragen de bevolking aan te sporen meer gebruik te maken van wegwerpplastic.
Er zijn ook mensen die natuur- en milieuorganisaties beschuldigen dat deze de crisis gebruiken om bedrijven in ruil voor overheidssteun te dwingen duurzaamheidsmaatregelen te nemen. Natuur- en milieuorganisaties beschuldigen bedrijven weer dat ze de coronacrisis gebruiken om uitstel of wellicht afstel van duurzaamheidsmaatregelen af te dwingen.
En dan hebben we het nog niet over het misbruik van kinderen in onveilige gezinssituaties. De Kindertelefoon staat roodgloeiend….
Ook roodgloeiend staat de democratietelefoon. Want natuurlijk zijn er ook politieke leiders die misbruik van de coronacrisis maken, zoals premier Orban in Hongarije die alle macht naar zich toe probeert te trekken. In HongKong maakte de Chinese regering gebruik van de situatie door oppositieleiders te arresteren. Maar, alhoewel gelukkig onvergelijkbaar, ook in Nederland trekt de regering veel macht naar zich toe en speelt het parlement een bijrol.
En in Ede, wat gebeurt hier? Wordt de macht hier nog voldoende gecontroleerd? Laten we een oordeel even uitstellen, maar dat de coronacrisis ook hier tot misbruik leidt of kan leiden is wel zeker.
En als de gemeenteraad en pers het niet doen, gaan in ieder geval wij bij ededorp u daar voor proberen te waarschuwen.