Meer dan duizend bomen kappen om in het groen te kunnen wonen – het klinkt bezopen en dat is het ook. Toch is dat wat er in het ENKA gebied in Ede is gebeurd en gebeurt. Projectontwikkelaar AM die in het ENKA gebied huizen bouwt, formuleert deze ontwikkeling als volgt ‘In de openbare ruimte komt veel groen terug. Dit is goed voor de lokale biodiversiteit…’
Er komt veel groen terug, dus ging er ook veel groen weg. Twee monumentale eiken staan er echter nog en die eiken willen niet weg. Machteloos keken ze toe hoe om hen heen de zaag in hun soortgenoten werd gezet. Nu is het genoeg. Ze staan niet voor niets op de monumentale bomenlijst van de gemeente Ede vinden ze. Kan de mens hen redden?
Het wordt moeilijk. De mens is tot veel in staat, maar dit lijkt toch een stap te ver. De betrokken grondeigenaar zegt het duidelijk: ‘Al jaren geleden was voor ons duidelijk dat deze bomen niet in het stedenbouwkundig plan ingepast konden worden.’ Een ijzersterk argument en het dwingt de mens tot bescheidenheid. We kunnen wel raketten naar Mars sturen maar deze bomen inpassen in een stedenbouwkundig plan gaat boven onze pet.
Klinkt dat bezopen? Ja, en dat is het ook.
Het maakt wel duidelijk dat er een weeffout zit in de procedure. Eerst wordt er een in beton gegoten stedenbouwkundig plan gemaakt. Daarna wordt de kapvergunning aangevraagd voor bomen die plaats moeten maken voor huizen. Ondertussen gaan de voorbereidingen van de bouw en de verkoop van de geplande huizen vast van start. Nieuwe eigenaren van de te bouwen huizen verkopen vast hun oude huis in afwachting van de toegezegde opleveringsdatum van hun nieuwe ENKA huis. En dan komt er een bezwaar tegen de kap van de bomen. Dat bezwaar kan niet alleen alles vertragen, het zou zelfs de bouw van de huizen kunnen afstellen. Projectontwikkelaar ongelukkig, nieuwe eigenaren boos op de bezwaarmakers die ook nog eens toekomstige buurtgenoten blijken te zijn. Gevolg is dat ze voor ze buren zijn al ruzie hebben.
Klinkt dat bezopen? Ja, en dat is het ook.
En er is nog iets raars. In het ENKA gebied staan veel monumentale historische gebouwen. Kosten noch moeite worden gespaard om deze te behouden. Dit alles met het doel, ik citeer de provincie Gelderland, ‘de historische identiteit van het gebied een toekomst te geven’. Horen de twee monumentale eiken, deze wonderen van de natuur, dan niet tot de historische identiteit? Zij zijn wellicht nog wel ouder dan de monumentale gebouwen die de mens heeft opgericht. Waarom hebben deze bomen geen toekomst in het gebied? Is er een stuitender voorbeeld van hoe natuur moet plaats maken voor de mens? Het klinkt bezopen en dat is het ook.
Ondertussen is de gemeente bezig de Grotestraat in het centrum van Ede te vergroenen met het planten van iepen. Door de beperkte ruimte in de ondergrond gaat dat met een speciale constructie. De kosten zijn tienduizend euro per boom heb ik mij laten vertellen. Aan de ene kant van Ede historische monumentale eiken laten kappen en tegelijkertijd aan de andere kant hele dure iepen planten. Dat klinkt bezopen, en dat is het ook.
Het kan ook zijn dat het kappen van die bomen en het vergroenen van de Grotestraat een kapitalistisch complot is om de nieuwe bewoners van het ENKA gebied voor hun groenbeleving naar de Grotestraat te lokken en tegelijkertijd met hun inkopen de middenstand te redden. Nou ja, dat klinkt bezopen en dat is het ook.
Laten we daarom nuchter blijven. Die twee monumentale eiken moeten blijven. En dat is niet bezopen.